| ← Hồi 290 | Hồi 292 → |
Tang Oa Tử từ nhỏ cùng nhi tử Chúc Dược Quỹ học tập, tuy chẳng đến nơi đến chốn, ít nhất nhận được mặt chữ, đọc xong về kể lại với mẹ.
Tang mẫu nghe mà kích động tới toàn thân run như lên cơn động kinh:
- Vậy, vậy thì nhà ta được chia bao nhiêu ruộng?
- Nhà ta là hộ kinh thương, nên có thể giảm một nửa...
- Láo toét.
Tang mẫu mắt trợn lên như chuông đồng, rống rung chuyển xung quanh:
- Giảm một nửa? Vì sao?
- Ôi con mụ điên kia gào rú cái gì thế, sợ hết hồn.
- Báo nha môn bắt lại đi, sao để mụ điên đi lang thang thế này?
Xung quanh bị tiếng sư tử rống của Tang mẫu làm giật bắn mình, chửi loạn lên.
Tang mẫu to béo tóm cổ Tang Oa Tử lôi xềnh xệch ra ngoài, cả Tang phụ cũng bỏ quán đi xem cáo thị cũng đã tới, vội gỡ tay thê tử ra, nếu không Tang Oa Tử có khi chết ngạt.
- Nói nhanh, nhà ta được chia bao nhiêu ruộng?
Tang Oa Tử trước mặt mẹ mình không khác gì chuột thấy mèo rúm ró nói:
- Cáo thị nói nam đinh như con được chia 60 mẫu, nam đinh như cha chỉ được chia 20 mẫu.
Tang phụ ngớ người:
- Vì sao cha mày được có hai mươi mẫu?
- Cáo thị viết vậy mà, nam đinh trên 50 tuổi chỉ được chừng đó thôi.
Thấy mẹ mình sắp lên cơn, Tang Oa Tử nói vội:
- Đó không phải do con nói, con còn muốn đem toàn bộ ruộng chia cho nhà ta.
- Còn ta thì sao?
- Nữ nhân không được chia.
- Bằng vào cái gì? Nữ nhân không phải người à, không phải ăn cơm à?
Tãng mẫu quát thẳng vào mặt nhi tử:
- Cáo thị nói thế, chỉ chỉ nam đinh mới được phân ruộng thôi.
- Tổng cộng nhà ta được chia tám mươi mẫu ruộng, trong đó 25 mẫu ruộng vĩnh nghiệp, 55 mẫu ruộng khẩu phần.
Tang phụ kinh doanh lâu năm, nhẩm tính rất nhanh:
- Tám mươi mẫu.
Tang mẫu nghe thế nhất thời vui sướng quên trời đất, lẩm bẩm:
- Tiền từ trên trời rơi xuống, bán đi, bán đi, nhà ta không cày ruộng, hơn trăm quan, phát tài rồi.
- Mẹ!
Tang Oa Tử thấy mẹ điên điên khùng khùng làm xung quanh tránh xa thì xấu hổ kéo bà ta đi:
- Con đã nói rồi, ruộng không thể bán.
- Cái cái gì, phân ruộng cho chúng ta mà lại không cho bán, vô lý, đâu ra chuyện vô lý như thế?
- Triều đình quy định như thế...
Tang Oa Tử lẩm bẩm trong lòng vì những người như mẹ:
- Nghe Hầu tiền cốc bảo, đó là chính lệch của triều đình, xuống tới địa phương còn phải tùy vào tình hình mỗi nơi xem xét, như còn bao ruộng để hoang, nhân khẩu thế nào. Trước tiên cứ đăng ký đã.
Tang mẫu thấy tức ngực, tim đập nhanh, đây là dấu hiệu bệnh tái phát, không dám hỏi thêm nữa, đứng hít vào thở ra một hồi cho lòng bình tĩnh lại, giục:
- Vậy, mau đi đăng ký đi.
- Mẹ, chỉ người vùng ngoài tới mới phải đăng ký thôi, còn người bản địa không phải đăng ký, nha môn đều có hộ khẩu rồi, họ sẽ xác nhận lại tình huống nam đinh từng nhà mới phân ruộng. Nhà ta là hộ kinh thương, sẽ xét cuối cùng, bao nhiêu phân bấy nhiêu, chưa chắc được nhiều như tính toán.
- Cái gì, nha ta phân cuối, kinh thương thì sao, kinh thương cũng là người mà...
Tang mẫu chưa nói hết đã nhũn người ra, Tang phụ vội đỡ lấy:
- Bà đó, Tả công tử nói rồi mà, không được kích động, không được lo nghĩ nhiều, bệnh tái phát không chữa nổi đâu.
Tang mẫu bất chấp:
- Thế rốt cuộc nhà ta được phân bao nhiêu?
- Hầu tiền cốc bảo nhà ta chắc tối đa chỉ được phân ba mươi mẫu thôi.
Tang Oa Tử rụt rè đáp:
- Sao? Không phải tám mươi mẫu à?
- Bố cáo viết vậy, xung quanh cũng nói vậy, phân ruộng chia làm bốn đợt, một quan viên và người có quân công, sau đó là những quân hộ giải giáp quy điền, ba là bách tính bình dân, cuối cùng là người kinh thương và xuất gia...
Thấy cha mình trừng mắt lên, Tang Oa Tử không dám nói tiếp.
- Ức, ức hiếp người ta quá lắm.
Tang mẫu giận sôi gan, lại không dám chửi nha môn, chửi trời chửi đất, chửi tới xỉu luôn.
Tang mẫu giận tới té xỉu vì chia ít ruộng thì Tả gia cũng phát rầu vì số ruộng ở trên trời rơi xuống này.
Trước khi người dân nơi khác di cư tới, trước khi nha môn đưa ra thông báo thì Tả gia đã hay tin rồi, tất nhiên là do Hầu Phổ nói cho, đó là chuyện từ tận ba ngày trước.
Tả Quý chẳng hứng thú gì với ruộng đất, cho nên chia được bao nhiêu thì hay bấy nhiêu, không có gì đáng mừng cả.
Lương thị thì hết sức nóng lòng hỏi:
- Vậy nhà ta được chia bao nhiêu?
- Theo quy định chia ruộng theo bốn cấp ưu tiên, vì đại lang nhà ta có quân công, cho nên tính cấp đầu tiên, nhà ta hai nam đinh, được phân 200 mẫu ruộng, trong đó 160 mẫu là ruộng khẩu phần, 40 mẫu là ruộng vĩnh nghiệp. Lần phân ruộng này không tính nữ nhân, nô bộc cho nên nhạc mẫu, Bạch tiểu thư và Thảo Nhi không có.
- Đủ rồi, đủ rồi, nhà ta được chia bao nhiêu như thế đã là quá tốt rồi.
Lương thị cười tới không khép miệng lại được, chẳng mấy chốc chuyển sang lo âu:
- Nhưng, thêm vào số ruộng hiện giờ nữa, đi đâu kiếm người cày ruộng.
Hồi Hương cười hì hì:
- Mẹ đã lo, cho mẹ luôn luôn thể, con nói mẹ chuyện này nhé... Đệ đệ còn được phân thêm 600 mẫu ruộng nữa.
- Hả?
Lương thị lảo đảo, đưa tay vịn bàn:
Tả Quý nãy giờ hờ hững cầm cuốn sách y thuật tạp lục của nhi tử đọc, thi thoảng lại lắc đầu thở dài vì chữ nghĩa của con mình, nghe thế sách cũng rơi bộp xuống đất, 600 mẫu ruộng, theo giá cả bây giờ là 300 quan:
- Cái gì? Sao Trung Nhi được chia tới 600 mẫu ruộng?
- Nhạc trượng lúc nãy không nghe con nói sao, vì đại lang nhà ta có quân công! Theo định chế của Đại Đường, thống soái lĩnh quân có thể dựa vào quân công trực tiếp bổ nhiệm võ tướng dưới ngũ phẩm, đại lang nhà ta được ghi công đầu, tức là tưởng thưởng ngang với ngũ phẩm thượng đô úy, toàn bộ là ruộng vĩnh nghiệp, có thể truyền cho con cháu.
Đại tướng quân lần trước có nói quân lương không đủ nên không thể tưởng thưởng xứng đáng cho Tả Thiếu Dương là thực, số trâu bò, lương thực kia lúc đó là nhiều, trong mắt vị vương gia chẳng bõ trò cười, nên lần này đền bù thêm cho y.
Đại Đường lấy võ lập quốc, quân công là hàng đầu, là vinh dự tối cao, loại thưởng này thông thượng chỉ là vinh dự, ai được quân công, có thể ngẩng mặt lên khoe khoang với hương thân phụ lão rằng mình đã chinh chiến vì Đại Đường. Thời đại đó, dị loại như Tang mẫu là rất ít, bách tính đa phần không coi trọng tiền tài, họ coi trọng thể diện và thân phận, đó là nhận thức của phần đông.
Lương thị cũng không quan tâm lắm tới ruộng đất, lắp ba lắp bắp hỏi:
- Trung Nhi... Trung Nhi sắp được làm quan rồi à?
Hầu Phổ dở khóc dở cười:
- Không phải đâu nhạc mẫu, ý con là đại lang nhà mình được thưởng ở mức tối cao, ngang bằng với thượng đô úy chính ngũ phẩm.
- Thưởng như quan lại không làm quan là thế nào?
Lương thị vẫn hoang mang:
Tả Quý đã nhặt sách lên, đang đọc nghe thấy bực mình nói vào:
- Là nó chỉ được 600 mẫu ruộng kia thôi, không có gì thêm nữa, không phải làm quan, nó vẫn là tiểu lang trung thôi.
Lương thị hơi chút thất vọng, cứ tưởng nhi tử chuyến này được làm quan, bà giết luôn một con trâu mời hàng xóm láng giềng tới chung vui, có điều 600 mẫu ruộng cũng được:
- Nhưng... Mà nhiều ruộng thế, nha môn có cấp cho không?
Hồi Hương phì cười:
- Mẹ à, đây là lệnh triều đình ban xuống, làm sao không cấp được.
Lương thị gập ngón tay tính:
- Nhà ta vốn có 170 mẫu ruộng rồi, ruộng này được tự do mua bán, được phân theo chế độ 200 mẫu nữa, rồi lại được thưởng 600 mẫu ruộng nữa, tức là tức là phải cả nghìn mẫu ruộng rồi, ôi trời ơi, một nghìn mẫu ruộng, nhà ta có phải là nhà nhiều ruộng nhất Hợp Châu chưa?
Càng nói càng vui sướng, hết đứng lại ngồi không biết làm sao phát tiết niềm vui này ra ngoài thế nào?
*****
- Ngồi yên đó, vui cái gì?
Tả Quý quát thê tử:
- Giờ ai cũng có ruộng của mình rồi, nhiều ruộng như thế lấy đâu ra người cày cấy, lại còn nộp thuế nữa, bà định lấy cái gì nộp cho triều đình? Gần nghìn mẫu ruộng, nộp thuế mất hai trăm mẫu đấy, có đủ sức cày cấy chừng đó mà trả nợ không?
Lương thị nghe thế cuống lên:
- Vậy vậy trả lại ruộng thôi, không nhận nữa, trả hết cho triều đình.
Hầu Phổ và Hồi Hương cứ nhìn nhau cười vui vẻ nãy giờ, Hầu Phổ nói:
- Nhạc mẫu đừng lo, lần này cũng hạ lệnh thuế mới, phàm là ruộng được phân chỉ tính theo nam đinh, gọi là tô dung điều, không tính theo số mẫu. Nhà ta chỉ có 170 mẫu ruộng kia là nộp thuế cũ thôi.
- Phải nộp bao nhiêu?
Lúc này Tả Quý cũng không ngồi yên được nữa, đặt sách xuống:
- Tô nam đinh một năm nộp ba thạch gạo, điều nam đinh nộp hai trượng vải, dung nam đinh lao dịch 20 ngày, nếu không đi lao dịch có thể nộp sáu trượng vải thay thế. Bốn trượng là một xếp, tính ra phải nộp tô dung chỉ 2 xếp vải, là bằng hai đấu gạo, tổng cộng lại, mỗi năm một nam đinh nộp chừng 32 đấu. Nhà ta có hai nam đinh chỉ phải nộp 64 đấu, sản lượng mỗi mẫu ruộng là 12 đấu, tức là chỉ đóng thuế còn chưa tới 6 mẫu ruộng thôi ạ.
Hầu Phổ chuyên làm việc thuế má tiền lương, cho nên tính toàn đâu ra đó.
Lương thị không tin nổi:
- Thật à?
- Mẹ à, Hầu Phổ lừa mẹ làm cái gì, đương nhiên là thật rồi.
- Nhà ta có bao nhiêu là ruộng, vậy mà nộp có 6 mẫu thôi thôi, thế thì mỗi năm kiếm được rất nhiều tiền rồi.
Lương thị nhiều năm lo cơm ăn áo mặc trong nhà, cái gì cũng quy ra gạo ra thóc trước:
- Nhạc mẫu lại quên rồi, giờ nhà ai cũng có ruộng, chẳng thể trồng cấy hết được chừng đó ruộng đâu, lại nói dù trồng được hết thì lúc đó giá giảm xuống rồi, lương thực không đáng giá nữa.
Lương thị ủ rũ:
- Phải rồi, thế thì nhiều ruộng cũng khác gì đâu chứ.
Hồi Hương lấy khuỷu tay huých Hẩu Phổ một cái:
- Cứ nhất định làm mẹ mất hứng mới được à?
- Không phải?
Hầu Phổ ôm sườn cười khổ:
- Ta chỉ có sao nói thế thôi mà.
- Hồi Hương, nữ huấn thế nào quên hết rồi à? Tam cương là gì? Quên hết hay sao?
Hầu Phổ rối rít khuyên giải nhạc trượng, nếu Hồi Hương bị mắng ở đây chịu ấm ức, về nhà người đau khổ là hắn.
Tả Quý mắng khuê nữ thế thôi cũng biết hiệu quả không cao, hừ một tiếng:
- Cô gia nói thế là đúng, nhà ta ít nhất không phải ăn bánh bao độn vỏ dâu nữa, có cơm gạo trắng mà ăn là tốt rồi, tiền nhiều nữa để làm gì? Tham lam nổi lên thì biết bao nhiêu là đủ?
Lương thị rối rít vâng dạ không nói gì nữa.
Ăn cơm xong Hồi Hương và Hầu Phổ ra về, Lương thị mới lén đi theo nói:
- Hai đứa nói xem, nhà ta nhiều ruộng như thế phải làm sao, để không phí quá.
- Nhạc mẫu đừng lo, chuyện này cứ để con làm, mấy ngày tới sẽ cấp ruộng cho bách tính phổ thông, con lưu tâm nhà nào nhân khẩu nhiều lại không đủ ruộng, sẽ bảo với họ. Dù sao chỉ có nam đinh được phân ruộng thôi, mà nữ giờ nhiều hơn nam, làm ruộng mấy năm qua đều là nữ cả, khẳng định là có nhà không đủ ruộng đâu.
- Vậy thì tốt rồi.
Lương thị thở phào, trừng mắt với Hồi Hương:
- Con ít bắt nạt nó thôi, đi đâu kiếm người như nó hả, coi chừng sau này hối hận.
Hồi Hương ngượng ngịu nói:
- Không phải đâu mẹ, Hầu Phổ có sở thích lạ lắm, thích bị đánh.
Hầu Phổ há hốc mồm, trên đời có ai thích bị đánh chứ, có điều không dám nói ra, gật đầu đầu phụ hoa.
Lương thị không truy cứu chuyện này nữa, nói:
- Thuế đã giảm như vậy, nhà ta cũng nên giảm, như thế có nhiều người tới thuê hơn.
- Vâng, con tính thế này, mai con dán công cáo ở nha môn, lấy danh nghĩa Quý Chi Đường, tuyển mộ điền hộ, thu tô chỉ bốn thành, họ giữ sáu nhà ta bốn, những người lúc đói kém nhận ân huệ nhà ta lần trước chưa thê được ruộng lần này vẫn có nhu cầu hẳn sẽ tới thuê, còn cả người mới di cư tới nhân đinh sung túc nữa, hẳn cũng phải cho thuê được nửa số ruộng.
.........
Cùng lúc đó ở Long Châu, lúc này xây nhà xưởng của Hằng Xương dược hành đã xây xong, truyền dạy bào chế thuốc cũng kết thúc, Tả Thiếu Dương không cần đi làm sớm nữa, khi nào bệnh nhân tới Hằng Xương dược hành tìm thì y mới đi, buổi sáng thức dậy ăn sang xong thì ngồi dưới giàn nho trong vườn chơi cờ với Bạch Chỉ Hàn, ở món này trình độ bọn họ tương đương, thường chiến đấu rất quyết liệt.
Cờ tới trung bàn thì loáng thoáng nghe thấy bên ngoài có tiếng nhốn nháo, có người khóc lớn, giật mình, tưởng là có chuyện gì không hay, lắng tai nghe lại thấy tiếng cười, hai người nhìn nhau, bỏ quân cờ xuống đi ra ngoài, thấy không ít thư sinh mặc trường bào, chạy lên chạy xuống cầu thang, hò hét gọi nhau.
Tả Thiếu Dương kéo một người gần nhất hỏi:
- Huynh đài, hôm nay khách sạn có chuyện gì đó?
- Công bố bảng thi châu.
- Hôm nay à?
Người kia không kịp trả lời đã chạy đi rồi, Bạch Chỉ Hàn ngạc nhiên nhìn Tả Thiếu Dương:
- Thiếu gia, không phải hôm nọ Ngũ Thư tới chơi có nói với thiếu gia về ngày công bố kết quả rồi à?
Trông đợi gì vào một đi kẻ thi hộ chứ, Tả Thiếu Dương nhún vai:
- Lúc đó hắn hơi say rồi, vẫn là điệp khúc cha hắn bắt hắn học hành cực khổ khi còn nhỏ ra sao, lỡ đem khoe khoang với gia tộc là hắn giỏi giang thế nào, đâm ra giờ đâm lao phải theo lao, cố công cho hắn đỗ đạt, ta nghe nhàm tai rồi, đối phó một lúc rồi sau đó chỉ thấy mồm hắn mở ra đóng vào, chả buồn biết hắn nói gì, hì hì, giờ biết cũng chưa muộn mà, đi xem kết quả thôi.
Hai người bọn họ ra đường, bên ngoài còn đông vui hơn, mọi người đổ dồn về một hướng, kẻ khóc người cười, đắc ý kiêu ngạo, chán nản rầu rĩ, muôn vẻ sắc thái cuộc đời đều thể hiện vô cùng sinh động.
Càng tới gần nha môn, không khí càng náo nhiệt, pháo nổ đì đùng, thi thoảng lại có đội sai dịch gõ chiêng lớn tiếng hô dọn đường, bọn họ đi báo kết quả cho những người đỗ thứ hạng cao.
Những khoa cử chủ yếu tiến hành thi hàng năm của triều đường là tú tài, minh kinh, tiến sĩ, y thuật... v... v... v... Có tới hơn năm mươi môn, trong đó khoa tú tài đương nhiên là được coi trọng nhất, yêu cầu cao nhất, đời sau gọi người có học vấn là tú tài bắt nguồn từ đây. Tiếp đó là hai khoa minh kinh, tiến sĩ. Cho nên trước bảng vảng mấy khoa này chen lấn chật kín người.
Khoa cử có ba tầng cấp, thi huyện là cấp thấp nhất, tỉ lệ thông qua tương đối cao, mỗi huyện có mười mấy hạn ngạch. Tới thi châu độ khó tăng vọt, châu thì chia làm thượng trung hạ, thượng châu được ba hạn ngạch cử nhân, châu trung đẳng như Hợp Châu, Long Châu được hai, còn các hạ châu thì chỉ có một. May là khoa mục tương đối nhiều, cho nên cử nhân mỗi châu cộng lại được hơn trăm người.
So với ba bảng đầu, các khoa chuyên ngiệp khác thu hút sự chú ý ít hơn nhiều, nhất là y khoa, đi xem là các vị lão lang trung râu tóc bạc phơ rồi, dù nóng ruột biết kết quả cũng không thể chạy nhảy như thanh niên được, Tả Thiếu Dương và Bạch Chỉ Hàn chẳng phải tốn công sức gì cũng tới được dưới bảng y khoa.
Trên bảng viết cả đống chứ, Tả Thiếu Dương còn chưa kịp đọc tới phần danh sách thì Bạch Chỉ Hàn đã tinh mắt chỉ bảng kêu lên:
- Thiếu gia, trúng rồi, thứ hai.
Giọng của nàng không hẳn là hưng phấn, mà khó diễn tả, Tả Thiếu Dương không để ý, nhìn theo hướng tay nàng chỉ, bàng vàng y khoa chỉ có hai người, thứ hai chính là "Ngũ Thư"!
Mặc dù vượt qua được mấy chục người tinh tuyển từ các huyện tham gia thi châu, chọn lấy hai người, nưng Tả Thiếu Dương cũng chẳng thấy có gì đáng kiêu ngạo, với hơn một nghìn năm tri thức mà chỉ đứng thứ hai, không biết kẻ nào vượt qua mình đây.
Người đứng đầu y khoa là Khang Huyền Hồ.
Tả Thiếu Dương gãi cằm lẩm bẩm:
- Khang Huyền Hồ, người này dựa vào cái gì mà hơn được mình nhỉ?
| ← Hồi 290 | Hồi 292 → |
< Xem thêm truyện hay, đặc sắc khác