| ← Hồi 013 | Hồi 015 → |
Tới lượt Tiểu Muội lấy nước rồi, má vẫn đỏ au vì bị đám tỷ muội trêu chọc, nàng kéo gầu nước bảo Tả Thiếu Dương:
- Này, qua đây, muội lấy nước cho huynh, nghe nói huynh mới ôm dậy, làm được thì làm đừng cố quá sức.
- Úi trời, chưa quá môn đã biết xót người ta rồi kia đấy.
Thiếu phụ mặt tròn cười khanh khách:
- Này, nghe thấy không, Tiểu Muội thương cậu đợi lâu, muốn lấy nước cho cậu trước. Tiểu lang trung à, gánh nước này là vật định tình đấy nhé.
- Tẩu không muốn sống nữa à?
Tiểu muội cầm gáo nước đánh thiếu phụ kia, thiếu phụ vừa kêu la vừa nhảy tránh, tiếng oanh yến rộn ràng cả khúc sông đìu hiu vắng vẻ mang đầy không khí mùa xuân hoa nở.
Tả Thiếu Dương xưa nay là tên mọt sách hiền như đất, chưa từng có mảnh tình vắt vai, kinh nghiệm chuyện này chả hơn gì mấy cô nương nhỏ hơn mình mấy tuổi, khuôn mặt tuấn tú cũng đỏ lên, xua tay lia lịa:
- Không không, các cô cứ lấy nước đi, ta, ta không vội.
- Hi hi, xấu hổ kìa.
Hai cô nương thấy y xấu hổ càng cười tợn, vừa đùa vừa lấy nước, gánh trên vai, rõ ràng eo đong đưa nhiều hơn mức cần thiết, tới bên cạnh y, thiếu phụ mặt tròn lại trêu:
- Này tiểu lang trung, Tiểu Muội gần đây bị bệnh tức ngực, hôm nào cậu xem cho muội ấy, được không?
- Được.
Tả Thiếu Dương theo thói quen nhận lời, thoáng cái nhận ra không đúng, cái gì mà xem tức ngực cho đại cô nương như thế, rõ ràng là trêu mình:
- Ta.. Ta chưa học nghề xong, không được xem bệnh, cha ta không cho.
Thiếu phụ cười phá lên, tiếng cười như chuông bạc rất xa mới tắt, Tiểu Muội đi qua y còn nhỏ giọng dặn y giữ sức khỏe.
Tả Thiếu Dương mặt càng đỏ, không dám nhìn hai cô nương đó, cúi đầu sách nước, mang về nhà, đổ chum. Lại thấp thỏm xách nước ra bên sông, sợ gặp phải đám cô nương thiếu phụ thích đùa đó, trong lòng thầm suy nghĩ lát nữa nếu gặp họ thì phải nói gì, biểu hiện vừa nãy của mình thật quá kém cỏi.
Tới bên sông, không thấy hai cô nương đó, Tả Thiếu Dương lại đâm ra thất vọng, xách liền mấy chuyến đều không gặp, có lẽ mình dậy muộn, người ta dậy sớm lấy nước trước rồi? Mai nên dậy sớm hơn không?
Lấy đầy nước đổ vào chum, Tả Thiếu Dương hơi mệt rồi, nhưng chưa nghỉ, lấy sau cửa ra một cái chổi dài, quét hết tuyết trước cửa, thuận tiện quét luôn cả tuyết cho hàng xóm.
Lúc này hiệu tạp hóa đối diện cũng mở cửa, một lão đầu cầm chổi đi ra, thấy Tả Thiếu Dương quét sạch tuyết rồi, cười nói:
- Úi chao, đại lang, làm phiền cậu quá, lão thúc sao dám để cậu quét hộ, áy náy chết thôi.
Trải qua sự kiện lấy nước, tâm tình Tả Thiếu Dương rất tốt, cũng đùa:
- Nếu lão thúc chết chẳng phải tội của cháu sao, vậy để cháu đẩy tuyết lại cho lão thúc thong thả quét.
- Ha ha ha, đại lang trêu lão thúc rồi, ha ha ha, cám ơn cậu nhé, rảnh rỗi sang chơi cờ với lão thúc, cậu nằm giường một tuần, lão thúc không có đối thủ, ngứa chân ngứa tay rồi.
- Dạ, rảnh rỗi cháu qua.
Tả Thiếu Dương thoải mái đáp, cờ vây, cờ vua tới cờ tướng, cờ ca-rô thứ nào y cũng chơi được tuốt, quét tuyết xong, thay chổi quét nhà.
Tả Quý lững thững từ sương phòng đi ra, nhìn Tả Thiếu Dương quét dọn đại sảnh, khôi phục lại vẻ mặt lạnh nhạt hờ hững hỏi:
- Bệnh đỡ rồi chứ?
Tả Thiếu Dương quay đầu lại, khua tay một vòng:
- Con uống thuốc xong, toát mồ hôi, thế là khỏe.
- Vậy là tốt.
Tả Quý đi vài bước, nghĩ một chút lại nói:
- Còn biết dùng nhĩ tử tân di giúp thông mũi, có tiến bộ.. Sau này phải chăm đọc sách hơn nữa.
- Vâng.
Tả Thiếu Dương tình cờ nhìn vào phòng cha mẹ y, chấn kinh, đi nhanh tới sờ cái giường chỉ có một lớp đệm cỏ, sờ mặt giường, lạnh như băng, trong phòng cũng không có chậu than hay lò sưởi gì cả, nhớ hôm qua lục bếp, củi cũng còn rất ít:
- Cha, giường cha, sao không có chăn?
Nói xong Tả Thiếu Dương hiểu ngay, đêm qua cha mẹ y nhường chăn cho y đắp rồi, trời lạnh như thế này, lại không chăn, làm sao mà ngủ được, đến y trẻ trung như vậy còn không chịu nổi nữa là, lòng đau xót:
- Cha bị lạnh rồi, để con đi nấu canh gừng cho cha.
- Không cần.
Tả Quý chắp tay sau lưng lững thững đi ra cửa:
- Xương cốt cha không kém như thế... Ồ, tuyết thật là lớn, tuyết rời đúng lúc là báo hiệu được mùa.
Tả Thiếu Dương vội theo ra:
- Cha, cửa gió lớn, cha vào nhà đi.
- Sáng sớm dậy hoạt động gân cốt tốt cho sức khỏe.
Tả Quý làm vài động tác dưỡng sinh, thân gầy gõ trong cái áo bào rộng thùng thình, hai tua khăn chít đầu bay lất phất trong gió, động tác nhịp nhàng, thi thoảng gật đầu với hàng xóm đi qua chào hỏi.
Xem ra cha khỏe hơn mình nhiều lắm, nhưng Tả Thiếu Dương vẫn áy náy vô cùng.
Lương thị bê nước nóng ra cho Tả Quý rửa mặt, lại pha cho ông một chén trà nóng, Tả Quý ngồi sau bàn dài, khẽ thổi hơi, rồi thong thả nhấm nháp, song đôi mày nhíu lại, rõ ràng mang chuyện phiền lòng.
Tả Thiếu Dương hết sách nước lại quét dọn cả sáng, bụng đói meo, hỏi:
- Mẹ, đồ ăn sáng xong chưa?
- À...
Lương thị hơi ngớ ra, trong nhà sinh hoạt khó khăn, ngày hai bữa gian nan lắm rồi, trước nay không có bữa sáng, chỉ vì thời gian qua nhi tử bị ốm, nên sáng mới có cháo bồi bổ, thương con, nói:
- Có, có, mẹ đi làm ngay.
- Làm cái gì mà làm.
Tả Quý đặt rầm cái cốc xuống bàn, quát:
- Ốm bệnh vài ngày được chiều quen thân rồi phải không?
Lương thị khuyên nhủ:
- Lão gia, đêm qua con nó còn bệnh.
- Chỉ là nhiễm lạnh một chút, bệnh cái gì, dù là bệnh cũng không được lãng phí lương thực, đói thì không ốm cũng chết. Đàn bà chẳng hiểu cái gì hết! Đi làm việc đi.
Lương thị không biết nói gì, cúi đầu đứng đó. Tả Thiếu Dương mới hiểu ra, vội nói:
- Con không đói, chỉ thuận miệng nói vậy thôi, không sao không sao.
Lương thị xót con, nhưng chẳng còn cách nào, cúi đầu đi vào phòng ngủ, ngồi bên giường, bắt đầu việc may vá, thi thoảng quay đầu nhìn hiệu thuốc trống không, thở dài.
Mặt trời dần lên, ánh sáng chiêu xiên qua cánh cửa đã tới nửa đại sảnh, bên ngoài cũng vang lên đủ thứ âm thanh náo nhiệt của cuộc sống, Tả Thiếu Dương đứng sau quầy thuốc, nhìn người đi đường qua lại tấp nập, nhưng không một ai vào xem bệnh. Làm nghề này đương nhiên không có chuyện như quán ăn ra đường chèo kéo người ta vào khám bệnh, nên chỉ đầy đứng trơ đó đợi người bệnh tới, dù có người bệnh cũng không được tỏ ra nhiệt tình, nếu không khác gì vui mừng trên đau khổ của người khác.
Tuyết rơi không lạnh, tuyết tan mới lạnh, Tả Thiếu Dương biết câu này từ lâu, nhưng tới giờ mới cảm thụ được một cách sâu sắc, hôm nay còn lạnh hơn hôm qua nhiều, cho dù có mặt trời lờ mờ, nhà lại ở hướng nam bắc, càng âm u, đứng trong nhà vẫn lạnh tới buốt toàn thân. Thấy cha ngồi nghiêm chỉnh sau bàn đợi người bệnh tới, Tả Thiếu Dương không dám ra ngoài sưởi nắng, đứng đó co tay vào ống tay áo, chân dẫm lên dẫm xuống liên hồi để làm ấm người.
Phải kiếm việc gì đó làm phân tán tư tưởng, Tả Thiếu Dương liền xem thuốc trong ngăn, xem xem có loại gì, tên gọi có khác với thứ mình được học không, sau này thuận tiện.
Xem hết một lượt thuốc trong ngăn, toàn loại bình thường, không có thuốc đắt tiền, đương nhiên rồi, nếu có bán đi một ít chẳng lo tiền thuê nhà.
Cho dù là thuốc bình thường cũng không đầy đủ, đây là vòng tròn quái ác, không có đủ thuốc thì không chữa được bệnh, không có bệnh nhân lại không đủ tiền mua thuốc, tiền xem bệnh ít, chủ yếu lãi nhờ tiền thuốc, thế này phải làm sao?
Dù khách có đông như ở Huệ Dân Đường thì mấy ngày nữa cũng không kiếm được đủ tiền trả.
Tả Thiếu Dương ôm đầu nghĩ từ sáng tới trưa không có cách gì hết, Lương thị vào bếp chuẩn bị làm cơm, tới lúc đó mới có một người bệnh, là người trung niên ăn mặc bình thường không có gì đáng kể, rụt rè đi vào. Tả Quý nhìn thấy khách, mặt thoáng vui mừng, nhưng dấu đi ngay, thong thả kéo dài giọng:
- Ngồi đi, xem bệnh à?
- Vâng lang trung.
- Chỗ nào không thoải mái?
- Sợ lạnh, sốt, còn hơi đau đầu.
- Có ho không?
- À... Không ho.
Tả Quý gật gù:
- Chảy mồ hôi không?
- Hình như có một chút.
Tả Quý liền hỏi tới ăn uống đại tiểu tiện, chẩn mạch xong nói:
- Không đáng ngại, lão phu kê đơn về uống là được.
- Dạ, lang trung, ta bị bệnh gì?
- Trời băng tuyết, bị thương phong (cảm lạnh), uống thuốc là khỏi.
- Đa tạ lang trung.
*****
Tả Quý cầm bút viết đơn, đưa cho Tả Thiếu Dương bốc thuốc.
Tả Thiếu Dương vừa bốc thuốc vừa nói:
- Đại ca, thuốc này cho bảy phần nước vào nồi, dùng lửa nhỏ đun, đun tới khi còn lại ba phần, gạn ra một phần, đồng thời nấu một bát cháo, uông thuốc xong thì húp bát cháo nóng.
- Nhất định phải húp cháo nóng à?
- Đúng thế, cháo nóng giúp ra mồ hôi, cảm lạnh phải chảy mồ hôi mới tốt. Mục đích thứ hai là phương thuốc canh quế chi này chủ yếu tác dụng là dưỡng thân, giúp toát mồ hôi phụ, nên cần thêm cháo nóng trợ giúp sức thuốc.
Tả Thiếu Dương chọn dùng từ ngữ thật đơn giản để nói, chứ nếu nói cháo nóng giúp vị xuất trung tiêu, cổ vũ vị dương, khu trừ phong tà gì đó thì hoàn toàn khoe kiến thức, người bệnh hiểu mới là lạ.
Người trung niên hiểu ra ngay:
- Ra là thế.
- Uống xong phần thuốc đầu tiên thì ngủ một canh giờ, đừng đắp chăn quá dầy, nếu không mồ hôi nhiều quá, trong chăn bí làm mồ hôi ngấm lại vào người không tốt. Mồ hôi chảy quá nhiều giống như chạy bộ thì còn tổn thương khí, nên vừa đủ thôi.
Tả Thiếu Dương tiếp tục căn dặn:
- Còn nữa, nếu uống xong đợt thuốc đầu thấy toàn thân toát mồ hôi rồi thì không uống thuốc nữa, đừng có thấy thừa thuốc lãng phí mà uống thêm, cái này gọi là trúng bệnh là dừng. Chỉ khi nào uống phần thuốc đầu tiên ngủ dậy chưa có mồ hôi mới uống tiếp, nếu vẫn chưa toát được mồ hôi thì cứ một canh giờ uống tiếp một lần, tức là giờ tới tối phải uống ba lần.
- Hả?
Người trung niên giật mình:
- Từ giờ tới tối là ba canh giờ, uống ba lần có gấp quá không?
- Điều này gọi là " ra mồ hôi không ngại sớm".
Tả Thiếu Dương mỉm cười:
- Bị cảm lạnh là phải ra mồ hôi càng sớm càng tốt, phong hàn nhập thân, phải đuổi nó ra ngay, không để nó làm tổn thương lục phủ ngũ tạng, nếu không bệnh nhỏ chuyển biến thành bệnh lớn thì phiền, nên phải dùng thế sét đánh không kịp bưng tai bóp chết nó ở ngoài da, không cho nó vào sâu trong cơ thể ủ thành đại họa.
Nghe Tả Thiếu Dương dùng cách hình dung đơn giản như vậy giải thích, người trung niên bừng tỉnh, giơ ngón tay cái lên:
- Tiểu ca nói rất dễ hiểu, ái dà, ta sống nửa đời người, xem bệnh bốc thuốc vô số lần, có lần trúng bệnh có lần không, chẳng ai giải thích cặn kẽ như vậy cả, chỉ biết mang thuốc về uống chả hiểu bệnh mình làm sao, vì sao phải chữa như thế. Cám ơn tiểu ca nhiều lắm.
- Đó là điều nên làm mà.
Tả Thiếu Dương đưa gói thuốc cho hắn, nói thêm:
- Thời gian uống thuốc ăn kiêng, không ăn đồ lạnh, cá thịt, thứ thức ăn khó tiêu.
Vì vừa rồi nghe Tả Thiếu Dương giải thích rất hay, người trung niên hứng thú hỏi:
- Vì sao?
- Vì ăn đồ lạnh hay thứ khó tiêu khiến cơ thể chia ra một phần sức lực tiêu hóa nó, ảnh hưởng tới việc kháng phong tà. Giống như quốc gia đang kháng giặc ngoại xâm, lại không biết đối xử tốt với bách tính, bách tính tạo phản, phải chia quân ra dẹp loạn, tất nhiên ảnh hưởng tới chuyện kháng địch.
- Ha ha ha, tiểu ca ví dụ thật sinh động dễ hiệu, đa tạ, tổng cộng bao nhiêu tiền?
- Tám đồng.
- Ồ.
Người trung niên lấy ra một xâu tiền (mười đồng một xâu) đặt lên bàn:
- Chỗ còn lại thưởng cho tiểu ca đó.
- Cám ơn đại ca.
- Không có gì, cậu giảng giải chu đáo như thế, làm ta hiểu được bệnh tật của mình, ta phải cám ơn cậu mới đúng. Sau này có đau bệnh gì, ta sẽ tới Quý Chi Đường.
- Đại ca về cẩn thận.
Tả Thiếu Dương tiễn người trung niên ra cửa, vẫy tay tạm biệt rồi mới quay về.
- Trung Nhi, vừa rồi con giải thích đúng lắm, nhất là nói "mồ hôi không ngại sớm", còn cách dùng thuốc "nửa ngày uống ba lần" làm sao mà con biết?
Tả Quý đợi con quay về mới hỏi:
Tả Thiếu Dương không suy nghĩ, có sao nói vậy:
- Con học từ (Nội kinh) và (Thương hàn luận).
- (Nội kinh) và (Thương hàn luận)?
Tả Quý ngạc nhiên:
- Nhà ta làm gì có hai loại sách đó, cha cũng chưa bao giờ xem qua, ở đâu con có mà học?
Thời xưa không chỉ y học, các nghề đều do sư phụ dạy đồ đệ, không có học viện, thường học y đều trực tiếp từ lâm sàng, từ chứng bệnh học tới đơn thuốc, trừ đại gia danh y, thường người hành y đều theo chủ nghĩa kinh nghiệm. Nguyên nhân do in ấn hạn chế, không thể in sách quy mô lớn để phổ biến, cho nên cả đời chỉ học trực tiếp từ sư phụ mà thôi.
Tả Quý còn khá đấy, trước kia ông ta đọc vài năm tư thục, theo phụ thân sư phụ học y, học được ít lập luận bệnh, chứ nhiều người cứ một đơn thuốc dùng cho chục người bệnh, chẳng hiểu gì thêm. Dù thế thì Tả Quý chưa bao giờ đọc (Nội kinh) và (Thương hàn luận), Tả Thiếu Dương học từ ông ra, càng không thể nào biết được.
Tả Thiếu Dương học lịch sử y học, hiểu ngay vì sao cha mình kinh ngạc như vậy, hối hận mình nhanh mồm, thoáng cái có cách ứng phó:
- Hơn một năm trước con đi hái thuốc, có gặp một lão giả trên núi, khi đó ông ấy sắp chết đói rồi, con cho ông ấy cái bánh bao ăn trưa của mình. Ông ấy ăn xong, sức khỏe hồi phục, bảo con và ông ấy có duyên, sau này lên núi hái thuốc tìm ông ấy, ông ấy dạy cho con nhiều thứ, dặn con không được kể cho ai, cũng không được dùng tùy tiện, học thành rồi mới được đem dùng. Cách tính nhẩm hôm nó cũng do ông ấy dạy con.
Chỉ cần ai đọc truyện kiếm hiệp sẽ thấy đoạn "kỳ ngộ" này quen quen, Tả Thiếu Dương cũng là người mê kiếm hiệp nên thuận miệng bịa ra không khó khăn gì.
Không ngờ Tả Quý mắt sáng lên, đứng dậy hỏi:
- Vị lão giả đó bây giờ đâu rồi?
- Ông đi rồi ạ, ông ấy là linh y đi khắp nơi hành y, tới vùng này tìm vài vị thuốc nên tạm thời dừng chân, tìm thấy thuốc lại đi rồi, hôm trước con mới khỏi bệnh vội lên núi là tìm ông ấy, chỉ thấy ông ấy để lại tờ giấy nói con học xong, có thể đem kiến thức ra dùng.
Tả Thiếu Dương gãi đầu gãi tai, bản thân y cũng cảm thấy cái lý do này có hơi ngây thơ nhưng mà không có người đối chứng, chả sợ ai vạch trần được:
Nhưng Tả Quý lại tin:
- Vậy sách đâu rồi?
- Lão giả đó cầm sách dạy con, không cho con sao chép, nên không có sách.
- Vậy con học hết được nội dung trong mấy cuốn sách đó không?
Tả Thiếu Dương tất nhiên thuộc từng chữ nội dung Thương Hàn luận, nhưng cảm thấy nói thế không đáng tin, khiêm tốn hơn, đáp:
- Dạ không.
- Vậy cũng phải học thuộc được chứ?
- Nhiều chỗ con không hiểu nên không học ạ.
Tả Thiếu Dương hơi cúi đầu xuống:
Tả Quý dậm chân:
- Con là thằng đần, thiên hạ này không còn ai đần hơn nữa rồi! Đây là cơ duyên ông trời cho con đấy, dốt, dốt lắm, cho dù có học không hiểu thì cũng phải nhớ vào trong lòng rồi từ từ nghiên cứu chứ, học y là học cả đời, nào có chuyện học vài tháng vài năm mà thành tài. Vi phụ đã dạy bao nhiêu lần rồi, đúng là... Đúng là gỗ mục không thể đem khắc mà.
Lương thị thấy trượng phu giận tới chòm râu run lên, phu thê bao năm biết Tả Quý đang giận lắm, vội tới khuyên:
- Lão gia, là phúc không thể tham cầu quá nhiều, con nó học được chừng đó là tốt rồi..
- Bà biết cái gì, biết cái gì?
Tả Quý đấm ngực ngửa mặt lên trời lắc đầu, tay run run chi Tả Thiếu Dương:
- Có biết năm xưa gia gia con vì một phương thuốc đau bụng thôi mà phải dùng một trâu cày tráng kiện đem đổi không? Nếu có phương thuốc cứu mạng thì có bỏ tiền ra cũng không mua được, nếu nhớ các phương thuốc, sau này có thể làm thần y nổi danh thiên hạ rồi, cứu chữa bao người. Không ghi nhớ phương thuốc, lại đi học mấy cách dùng thuốc vô dụng gì đó, uổng phí của trời, đoán chừng lão giả kia cũng thấy nó tư chất ngu độn có dạy thêm nữa cũng vô ích nên mới bỏ đi, kỳ ngộ trời ban mà nó đem vứt đi như vậy đấy.
Lương thị thấy trượng phu nổi cơn tam bành như thế không nguôi ngay được, liền đưa cho Tả Thiếu Dương hai đồng, đẩy y ra ngoài cửa bảo y đi mua ít củi về làm cơm.
| ← Hồi 013 | Hồi 015 → |
< Xem thêm truyện hay, đặc sắc khác